جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
ابن سینا
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تعداد رکورد ها : 455
عنوان :
نوآوریهای سهروردی در باب «ملاک نیازمندی معلول به علت»
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، خدیجه قاسمی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
سهروردی
,
علیت
,
حکمت اشراق the School of Illumination
کلیدواژههای فرعی :
فخر رازی ,
توحید ,
غلامحسین ابراهیمی دینانی ,
امکان ماهوی ,
امکان فقری ,
نیازمندی معلول به علت ,
محمد جعفر لاهیجی ,
نوارالانوار ,
فقر فی نفسه انوار ,
ذات انوار ,
فاعل حقیقی ,
رابطه فایض و مستفیض ,
رابطه مفیض و مستفیض ,
برهان صدیقین (اثبات خدا) ,
الله ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
عین الربط ,
ابن سینا ,
توحید افعالى ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
ابن سینا ملاک نیازمندی معلول به علت را امکان ماهوی آن میداند،ولی ملا صدرا را با نقد امکان ماهوی،امکان فقری را بر جای آن نشانده،عین ربط بودن موجودات به باری تعالی را نتیجه میگیرد.اما آیا سهروردی نیز همانند ابن سینا، ملاک نیازمندی معلول به علت را امکان ماهوی ماهیات میانگارد یا قبل از ملا صدرا و همانند او،فقر فینفسه انوار را ملاک نیازشان به علت میداند.در این مقاله،ثابت شده است که سهروردی درمواضع بسیاری از آثار خود،ملاک نیازمندی انوار به علتشان را فقر فینفسه آنها میداند.در نظر او،ذات انوار چیزی به جز نور بودن آنها نیست که همانند اشعات و اشراقاتی از نورالانوار ظهور یافتهاند.این عقیدهی او،دو نتیجهی زیر را به دنبال دارد:1.عین ربط بودن موجودات به یاری تعالی،2.توحید افعالی،زیرا وقتی که موجودات در ذاتشان مستقل از علت هستیبخششان نباشند،در فعل خود نیز از او مستقل نخواهند بود،بنابراین فاعل حقیقی عالم خود نورالانوار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
صدرالمتألهین شیرازی و نحوه فاعلیت حق تعالی در نظام آفرینش: رابطه خدا با جهان از نظر صدرای شیرازی
نویسنده:
علی محمد ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
ملاصدرا
,
فاعلیت بالقصد
,
فاعلیت بالتجلی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
سهروردی ,
مرتضی مطهری ,
شیخ مفید ,
ملا عبدالرزاق بن علی لاهیجی ,
ابن رشد ,
امام محمد غزالی ,
وجود رابط ,
جسم بودن خدا ,
سریان عشق در موجودات ,
غایت خلقت ,
عشق خداوند به خود ,
غرض در افعال الهی ,
رابطه خدا و جهان ,
نحوه فاعلیت خداوند ,
اختیار خداوند ,
مفهوم قدرت الهی ,
غرض زائد بر ذات ,
شهود مفصل در مجمل ,
قرآن ,
ابن سینا ,
آیت اله جوادی آملی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مقاله حاضر ناظر به بررسی دو نظریه فاعلیت بالقصد و فاعلیت بالتجلی است که به ترتیب از سوی متکلمان، عرفا و صدرای شیرازی پیرامون رابطه خدا با جهان مطرح شده است. رویکرد اصلی مطالب آن تبیین نظریه فاعلیت بالتجلی صدراست، و این موضوع به دنبال نقد آرای متکلمان توسط ملاصدرا و با محوریت مباحث زیر به بحث نهاده می شود: 1- طریقه و شیوه استدلال صدرا برای حل پارادوکس نفی غرض در فعل باری از یک سو و اثبات غرض در افعال او از سوی دیگر. 2- راه حل صدرا برای رفع اشکال موجبیت و الزام در فعل باری، یعنی توهمی که از ناحیه متکلمان به وجود آمده، و تأکید او بر دو عنصر علمیت و رضامندی در نظریه فاعلیت ایجادی و سرانجام اثبات قدرت و اختیار مطلق باری تعالی. 3- تبیین صدرا از نظریه مقصود بالذات و غایة الغایات بودن حق تعالی در نظام هستی. 4- بیان ادله و مبانی صدرا در نظریه فاعلیت بالتجلی و ذکر نسبت آن با آرای عرفا.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عرفان در ایران: جایگاه عرفان و تصوف و تعلیم و ترویج آن در ایران معاصر
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
تاریخ عرفان در ایران معاصر
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
سهروردی ,
تأویل ,
تصوف (صوفیگری) ,
توحید ,
معنویت ,
قیصری ,
سید حیدر آملی ,
سید حسین نصر ,
عرفان شیعی ,
هانری کربن ,
حکمت اشراق ,
عرفان عملی ,
پیوند تشیع و تصوف ,
عرفان در ادبیات ,
نقش سیاسی و اجتماعی عرفان ,
عرفان در عرصه عمومی ,
عرفان های نوظهور ,
گونه های تصوف و عرفان ,
الاهیات اشراقی ,
شهود عرفانی ,
کتاب تمهید القواعد ,
امام حسین (ع) ,
امام خمینی ,
امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) ,
ابن سینا ,
ایران ,
پیامبر ,
عرفان نظری ,
آیت اله جوادی آملی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
ایران در طول تاریخ، همواره از مراکز معنویت و عرفان بوده است. پس از ورود اسلام به ایران، این سرزمین مهد رویش تصوف و عرفان اسلامی گردید. بسیاری از بزرگان صوفیه، همچون حلاج و بایزید و خرقانی و غزالی و عطار و شمس تبریزی و مولوی، به این فرهنگ تعلق داشتهاند. بیش از هزار سال است که زنجیرهی متصل عارفان و صوفیان در این سرزمین استمرار دارد و این میراث از نسلی به نسلی منتقل میشود. از پدیدههای مهم دیگر در عرفان ایرانی، پیوند تشیع و تصوف است، که پیشینهای کهن دارد. در بعد علمی و نظری، این پیوند در آثار اندیشمندان عرفانی بسیاری همچون سید حیدر آملی و ابن ابی جمهور احسائی و ملاصدرای شیرازی نمودار شده است. امروزه تصوف و عرفان با شکلهای مختلف در ایران ظهور دارد و طیفهای گوناگونی را در بر دارد، چنانکه تعلیم و تربیت عرفانی و شیوههای آن نیز به تبع تکثر مشربها و علایق یادشده متنوع است. اما بهرغم این پیشینه و غنای عرفانی، هنوز پژوهش توصیفی و تحلیلی جامع دربارهی آن انجام نگرفته است. هدف این نوشتار ارائهی تصویری جامع، گویا و تحلیلی، و در عین حال اجمالی، در حد یک مقاله از پدیدهی عرفان در ایران است. معرفی تنوع گرایشها و فعالیتهای عرفانی در ایران، هم عرفانپژوهان را از ابعاد و زوایای مختلف این پدیده آگاه میکند تا حوزهی پژوهشی مورد علاقهی خود را با آگاهی انتخاب کنند و هم میتواند برای شیفتگان سلوک این طریق، اگر نه چراغی، دستکم شمعی روشنگر باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه "مثل" و تأثیر آن در فهم ملاصدرا از آیات قرآن
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه مُثُل
,
ملاصدرای شیرازی
,
امامت
,
قرآن
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
تعلیم آموزه های دینی
,
شخصیت ها
,
علم نفس
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
کلیدواژههای فرعی :
ملاهادی سبزواری ,
فخر رازی ,
علامه طباطبایی ,
حضرت آدم (ع) ,
افلاطون ,
سهروردی ,
تغییر و ثبات ,
وجود ذهنی ,
اسفار ,
قوای نفس ,
اختلاف تشکیکی ,
مفاتیح الغیب ,
صور ذهنی ,
کیف نفسانی ,
اسماء ,
امامت باطنی ,
قرآن ,
وحی ,
ابن سینا ,
آیت اله جوادی آملی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در این مقاله ابتدا نظریه "مثل" مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور مهمترین ادله اثبات این نظریه در فلسفه شیخ اشراق و ملاصدرا و همچنین مهمترین اشکالهای ابن سینا و امام فخر رازی به آن، مورد تحلیل، نقد و بررسی قرار گرفته و با استدلال معلوم شده است که نه ادله آن دو فیلسوف برای اثبات این نظریه صحیح است و نه اشکالهای این دو دانشمند برای انکار آن، بنابراین به علت عدم دلیل اثبات و نه به خاطر وجود دلیل بر بطلان، نمیتوان این نظریه را تأیید کرد. در بخش دوم برداشتهای ملاصدرا از آیات قرآن، تحت تأثیر نظریه "مثل" مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور کلیه مواردی که ملاصدرا تحت تأثیر این نظریه معنایی خلاف معنای ظاهر آیات قرآن ارایه داده است، از کتب تفسیری و فلسفی او جمع آوری شده است. سپس با توجه به روایات، آیات، قرائن عقلی و لفظی صحت و سقم برداشتهای ملاصدرا از آن آیات، معین شده است. در اثر این تحقیق معلوم شده است که هیچ یک از چهار تفسیری که ملاصدرا تحت تأثیر این نظریه مطرح کرده است، صحیح نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
صادر نخست و چگونگی توجیه کثرات از نظر ابن سینا، ابن عربی و ملاصدرا با تأکید بر مشهورترین آرای آنان
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، خدیجه قاسمی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
صدور
,
جهان شناسی فلسفی
,
صفات الهی
,
ابن عربی
,
قاعده «الواحد»
,
ابن سینا
,
صادر نخست
,
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
عقل اول
,
عرفان نظری
,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص)
کلیدواژههای فرعی :
وحدت و کثرت ,
وحدت و کثرت در وجود ,
احکام وحدت ,
عقول طولیه ,
وحدت ,
توحید خواص ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
توجیه کثرات ,
نکاح و تولد عناصر عالم ,
نخستین امر عالم ,
هویت حق تعالی ,
خلق و ابداع ,
مبدعات و مخلوقات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابن سینا نخستین موجود عالم را عقل اوّل می داند که بر اساس قاعده الواحد از واجب الوجود صادر شده است و به واسطه جهات و اعتباراتاش سبب پیدایش موجودات پس از خود می گردد. ابن عربی اساس دیدگاه ابن سینا در مورد صادر نخست و چگونگی توجیه کثرات (یعنی قاعده الواحد) را نمی پذیرد. وی بر اساس مشاهدات و مکاشفات اش صدور کثرات را به اسما و صفات الاهی مستند می کند. از نظر او نخستین موجود عالم تجلّی اسم الاهی «الرحمن» است که در خود دارای تمام کثرات عالم می باشد و با سریان و انبساط خود سبب ظهور آنها می گردد. ملّاصدرا، متأثر از ابن عربی، نخستین موجود عالم را تجلّی حق تعالی می داند. دیدگاه ملاصدرا در این مورد با ابن عربی دارای این تفاوت است که او جریان صدور کثرات پس از عقل اوّل را به گونه ای مغایر با ابن عربی به تصویر می کشد. از نظر او کثرات نه به واسطه نکاح و توالد مراتب هستی، بلکه به خاطر جهات و اعتباراتی که در عقول وجود دارد به وجود می آیند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 29
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظام احسن از دیدگاه لایب نیتس و ابن سینا
نویسنده:
اکبر عروتی موفق، ابوالقاسم اسدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واجب الوجود
,
بهترین جهان ممکن
,
ابن سینا
,
نظام احسن
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
لایبنیتس
کلیدواژههای فرعی :
اثبات وجود خدا ,
برهان انی ,
برهان لمی (منطق) ,
عنایت الهی ,
قضاء الهی ,
شرور اخلاقی ,
شرور ,
اصل علیت ,
قضا و قدر الهی ,
عنایت ,
علت غایی ,
اراده اجمالی ,
اراده الهی ,
خیر کثیر ,
شرّ قلیل ,
عدل الهی ,
ضرورت منطقی ,
اثبات وجود خدا ,
شرور طبیعی ,
شر ,
ماهیت علت غایی ,
شر اخلاقی ,
علیت ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
قضاء ,
عنایت ,
برهان ان (منطق) ,
خیر و شر عالم ,
خدای مطلق ,
ارادة الهی ,
ضرورت اخلاقی ,
برهان لمّ (مقابل برهان انّ) ,
توجیه شرور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
یکی از مسایل فلسفی - کلامی مربوط به اوصاف و افعال الهی این است که آیا نظام حاکم بر این جهان بهترین نظام ممکن است؟ و آیا لازمه چنین نظامی این است که هیچ شری در آن نباشد؟ و اصولا خلق چنین نظامی ضرورت دارد یا خیر؟ از نظر لایب نیتس و ابن سینا حکیم، عالم، قادر و خیرخواه مطلق بودن خداوند مقتضی آن است که نظامی آفریده شود که در آن بالاترین و بیشترین کمالات تحقق یابد. هر دو فیلسوف معتقدند که شر امری است متحقق، اما نه از سنخ وجود بلکه از سنخ عدم و این که لازمه تحقق خیر کثیر تن دادن به شر قلیل است. اما آن چه این دو فیلسوف را از هم جدا می کند این است که خلق نظام احسن از نظر ابن سینا بر اساس یک ضرورت فلسفی صورت گرفته است در حالی که لایب نیتس انتخاب نظام احسن را از میان همه نظامهای ممکن دیگر امری ممکن تلقی می کند و اگر ضرورتی هم در این جا احساس می شود فقط یک ضرورت اخلاقی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 72
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حد معرفت انسان به خداوند از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، محمدرضا صمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
خداشناسی
,
حد معرفت انسان
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
اتحاد عاقل و معقول ,
التعلیقات ابن سینا ,
صفات الهی ,
رؤیت مجردات ,
عالم مجردات ,
علم حضوری ,
ادراک مجردات ,
تجرد نفس ناطقه ,
رؤیت قلبی خدا ,
مبدا و معاد ,
معرفت به اسماء و صفات خداوند ,
شرح اشارات ,
صدق معرفتهای شهودی ,
فلسفه مشاء ,
عقل فعال ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
برهان امکان ,
فنا ,
اقسام ادارک ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
عقل(قوه عاقله) ,
حواس باطنی اخروی ,
حس مشترک ,
واهمه ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
رحیق مختوم ,
ادراک از نظر ابن سینا ,
انقلاب در ذات ,
شئون وجودی علم ,
مقام اطلاقی ذات ,
ادراک از دیدگاه ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از اهم مباحث الهیاتی حد معرفت انسان نسبت به حق سبحانه است آیا انسان به ساحت قدس ربوی و الوهی رهیافتی دارد و در صورت رهیابی معرفتی انسان به بارگاه الهی و با عنایت به مراتب ذات و اسماء و صفات خداوندی، معرفت انسان به کدامیک از این مراتب تعلق می گیرد و آیا معرفت انسان نسبت به مقام الوهی از نوع علم حصولی است یا حضوری؟ در این راستا هر یک از دو اندیشمند مورد نظر یعنی ابن سینا و ملاصدرا در عین اشتراک در مواردی چند، چون عدم امکان اکتناه ذات دیدگاه های خاصی نسبت به میزان امکان معرفت انسان به حق ارائه نمودند که ما در این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی در مقام تقریر و نقد آراء آنان بوده نظر مختار را با استفاده از نظرات آنان به نحو مستدل تبیین خواهیم نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل جایگاه و کارکرد صور مرتسمه در تفکر سینوی
نویسنده:
مصطفی مؤمنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صور مرتسمه در ذات
,
ابن سینا
,
علم قبل الایجاد
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
حکمت متعالیه
,
علم واجب
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
علت تامه ,
عالم محسوس و معقول ,
تعالی تفکر سینوی ,
علم حضوری ,
علم ازلی الهی ,
عینیت ماهیت واجب با وجود ,
علم عنایی ذاتی خدا ,
مبدا و معاد ,
صور علمی ,
عاقل و معقول ,
تعلیقات ,
فلسفه مشاء ,
اجزاء علت تامه ,
ماهیت علت ,
ماهیت معلول ,
ماهیت واجب ( ماهیت ) ,
مُثُل ,
علم واجب به ذات ,
قرآن ,
عقل محض ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم واجب به اشیاء ,
قیام به غیر ,
رابطه صدوری ,
جزئیات زمانی ,
تشبیه معقول به محسوس ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
علم الهی به اشیاءْ قبل از ایجاد، یکی از مباحث الهیات بالمعنی الاخص است که معرکهی آرای مختلف قرار گرفته است. برخی از عهدهی تبیین این مسأله برنیامده و عدهای نیز نتوانستهاند تبیین دقیقی از علم تفصیلی در این مقام را ارائه دهند. در میان اقوال گوناگون که در این خصوص وجود دارد نظریهی مشائین و ابنسینا معروف است؛ آنها نظریهی صور مرتسمه را مطرح نموده، بر این باورند که علم تفصیلیِ قبلالایجادِ واجبتعالی، از طریق این صور است. آنها علم پیشین واجب به اشیاء را علمی حصولی و درعینحال فعلی و لازمهی ذات دانستهاند. ابنسینا بر این باور است که ذات واجب، از جهت تعقلِ مبدئیت ذات خود برای آنها، صور را تعقل نموده، نه بهواسطهی صوری دیگر، بلکه این صور از آن حیث که معقولاند موجودند؛ وجود آنها عین معقولیت آنهاست و بر عکس. در این نوشتار ضمن تبیین و تحلیل نظریه صور مرتسمه در تفکر سینوی به بررسی ایرادات ملاصدرا بر آن نیز پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مساله آفرینش از نگاه ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
مجید ملایوسفی، علی حیدری فرج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جهان شناسی فلسفی
,
خالق
,
ابن سینا
,
فلسفه الهی
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه مشاء
,
محرک اول
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
قدم عالم ,
حدوث زمانی عالم ,
حدوث ذاتی عالم ,
عالم تحت القمر ,
عالم فوق القمر ,
فلسفه یونان ,
محرک ,
مُثُل ,
علیت ,
فیض الهی ,
نظام علت فاعلی ,
حرکت ,
زمان ,
جهان شناسی ابن سینا ,
جهان شناسی ارسطو ,
برهان سلسله علل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مسائل مهم در تاریخ تفکر بشر مخلوق یا نامخلوق بودن عالم هستی بوده است. فیلسوفان پیش از ارسطو، هر یک به نوعی قائل به ازلی و غیر مخلوق بودن عالم هستی بوده اند. ارسطو با قائل شدن به ازلیت مقوله های حرکت، زمان، و ماده را مولفه های اصلی عالم هستی دانسته است و حکم به ازلی و غیر مخلوق بودن جهان هستی می دهد. از این حیث است که خدای ارسطو در مقام علت فاعلی عالم هستی، فقط محرک عالم است و هستی بخش آن قلمداد نمی شود. در ادیان ابراهیمی، از جمله اسلام، خالقیت خداوند امری مسلم و بدیهی تلقی می شود. از این رو، ابن سینا در مساله آفرینش عالم از ارسطو فاصله می گیرد. در واقع، تصویر سینوی از عالم هستی و خداوند و رابطه این دو با هم متفاوت با تصویری می شود که ارسطو ارائه می دهد. ابن سینا با تقسیم حدوث به ذاتی و زمانی مدعی می شود که ازلی بودن عالم از حیث زمانی مستلزم آن نیست که عالم هستی مخلوق خداوند نباشد. از این حیث نزد بوعلی خداوند علت فاعلی عالم است، صرفا محرک نیست، بلکه معطی وجود به عالم هستی نیز تلقی می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معناشناسی بدیهیات از منظر سه فیلسوف مسلمان (ابنسینا، سهروردی، ملاصدرا)
نویسنده:
جعفر شانظری، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بدیهیات
,
ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ابن سینا
,
شهاب الدین سهروردی (شیخ اشراق)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
حکمت متعالیه
,
معرفت شناسی سهروردی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
بدیهیات اولیه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
بدیهی ,
علم حصولی ,
عقل فعال ,
عقل نظری ,
اشارات و تنبیهات ,
فطری ,
علم حضوری ,
علم فطری ,
شهود ,
اشراق ,
اولی ,
عقول مفارق ,
بدیهی اولی ,
عقل فعال ,
امور بدیهی ,
اولی ,
قوه ادراک بدیهی ,
علم(حصولی و حضوری) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
منشأ حصول بدیهی ,
ضرورت بدیهی ,
علت بداهت بدیهی ,
مبنای حصول بدیهی ,
برهان شفا ,
معقولات بدیهی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
تبیین جایگاه بدیهیات در نظام فکری فلاسفه اسلامی، یکی از اساسیترین مسائل فلسفی است که با وجود اهمیت فراوان و نقش بیبدیلش در نظام معرفتی فیلسوفان، از جنبههای مختلف، بررسی نشده است؛ به گونهای که ابهامهای موجود در معناشناسی بدیهیات و عدم تمایز بین ادراکات بدیهی و نظری، موجب استفاده نادرست از قضایای نظری و بدیهی و در نتیجه، حصول معارف مبهم در نظام معرفتی میگردد. بررسی معنای دقیق مفاهیم بدیهی، شمار بدیهیات و منشأ حصول بدیهیات، از جمله مسائلی است که این مقاله به عهده گرفته است. با اشاره اجمالی به دیدگاههای این سه فیلسوف، درمییابیم که تحلیل ایشان در تبیین منطقی مفهوم بدیهیات ـ با وجود اختلاف تعابیر گوناگون ـ مشابه یکدیگر است؛ اما ابنسینا و ملاصدرا به تبیین فلسفی مفهوم بدیهیات نیز نظر داشتهاند، به گونهای که بدون بدیهیات، هیچ استدلال و بیانی امکانپذیر نیست. با توجه به این نکته، بدیهیات از نظر فلسفی نه قابل اثبات است و نه قابل انکار. چنین نکتهای در آرای سهروردی مشهود نیست. نظر ابنسینا و ملاصدرا در شمار بدیهیات یکسان است و سهروردی تعداد آنها را به سه قسم فرو کاسته و صریحاً به تضییق دایره بدیهیات پرداخته است. درباره منشأ حصول بدیهیات، ابنسینا استمداد از عقل فعال و سهروردی، شهود و ملاصدرا حس را مطرح میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تعداد رکورد ها : 455
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید